wtorek, 12 września 2023

Chasydzi w Leżajsku 1.09.2023

Po drodze do Humania / Umania na Ukrainie, gdzie planują świętować żydowski Nowy Rok chasydzi z całego świata wstąpili do Leżajska pomodlić się przy grobie cadyka Elimelecha. Przywieźli ze sobą z Izraela Torę. W Humaniu znajduje się grób rabina Nachmana z Bracławia, prawnuka Baal Szem Towa. Grób Nachmana w Humaniu jest celem pielgrzymek chasydów z całego świata, szczególnie w okresie żydowskiego Nowego Roku - święta Rosz ha-Szana. W Polsce Rosz ha-Szana znane jest, jako judaistyczne Święto Trąbek

***

 

 
zobacz też:  Video




piątek, 24 marca 2023

Reichberg Mendel (1922-2011)

Rabin Mendel Reichberg urodził się w Bochni w 1922 r. w chasydzkiej rodzinie cadyka z Bobowej. Podczas wojny przebywał w getcie w Bochni oraz w niemieckich obozach koncentracyjnych w Płaszowie i Auschwitz. Brał udział w Marszu Śmierci, który wyruszył z Auschwitz do Rzeszy w styczniu 1945 r. Wolność odzyskał na terytorium Niemiec. Po wojnie zamieszkał w Nowym Jorku, stając się aktywnym członkiem społeczności chasydów bobowskich. 

W latach 70. XX wieku zaczął organizować pielgrzymki do Leżajska. Zaangażował się w odbudowę i rozbudowę ohelu cadyka Elimelecha. Także dzięki wsparciu finansowemu zadbał o ogrodzenie kirkutu w Leżajsku. 

 
 

***
Ponadto, działał na rzecz ochrony cmentarzy żydowskich w Polsce. Otoczył opieką kirkuty w Dąbrowie Tarnowskiej, Ropczycach, Łańcucie, Tyczynie, Dynowie, Nowym Sączu, Mogielnicy, Leżajsku, Kozienicach i kilku innych miejscowościach.

Rabin Mendel Reichberg, prezes Amerykańskiego Stowarzyszenia Ochrony Żydowskich Cmentarzy i Obiektów Historycznych w Polsce, zmarł 14 stycznia 2011 roku w Nowym Jorku w wieku 89 lat.

W 1997 r. za swoją pracę został odznaczony Orderem Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej.
Rabin pozostawił żonę Rivke Reichberg, 6 synów (Meir, Chaim, Wolf, Itche, Yossel, Moshe Shimon) i 3 córki (Chaya Brisk, Pessy Gross, Tziri Gottinger).
Modlitwy w intencji pamięci rabina Reichberga odbyły się 18 stycznia w warszawskiej Synagodze im. Nożyków.
Sziwa odbędzie się w domu Rabina w Boro Park (NY) w czwartek, 20 stycznia 2011.

Miejsca, które odnowił rabin Raichberg (ten kolaż chciał podarować prezydentowi Kaczyńskiemu).

sobota, 18 marca 2023

21 adar 2012. Chasydzi w Leżajsku

W 2012 roku 226. rocznica śmierci cadyka Elimelecha wypada 14 marca. To wg Kalendarza Żydowskiego 21 Adar 5772.
Żydzi przyjeżdżają do Leżajska z całego świata, zazwyczaj samolotami, samochodami, rzadko pociągiem. W tym roku kilkuosobowa grupa Żydów, po raz pierwszy przyleciała na uroczystości do Leżajska wynajętym helikopterem. Główne uroczystości (obmywanie ciała w mykwie, śpiewanie psalmów, tańce) odbędą się w nocy ze środy na czwartek przy grobie cadyka na leżajskim kirkucie.
***
 
**
 
***
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

***

poniedziałek, 13 marca 2023

Chasydzi w Leżajsku - 21 adar 5783 - Jorcajt cadyka Elimelecha z Leżajska

Rozpoczęły się w Leżajsku uroczystości związane z rocznicą śmierci cadyka Elimelecha. Yartzheit (anniversary of the death) of Rabbi Elimelech from Lizhensk.

Późnym popołudniem w poniedziałek, 13 marca 2023 zjechały duże grupy chasydów, by modlić się przy grobie Elimelecha. Jorcajt, czyli rocznica śmierci cadyka wypada wg kalendarza żydowskiego 21 adar, a to jest 14 marca.
W tym roku opiekę medyczną pielgrzymom zapewniły zespoły medyczne złożone z ratowników medycznych i wolontariuszy z Ukrainy oraz Izraela. Karetka z Ukrainy.
 
 
 
 
 
 
***
Właśnie dla takich spotkań pojawiam się na ul. Górnej w okolicy kirkutu. Alla Marchenko i jej mąż przyjechali z Jerozolimy na kolejną rocznicę śmierci cadyka Elimelecha. Wcześnie przyjeżdżali z Ukrainy, potem z Warszawy, a dzisiaj z Izraela. 
Alla w zeszłym roku obroniła na PAN w Warszawie doktorat nt chasydów m. in. z Leżajska. Obecnie pracuje na The Hebrew University of Jerusalem. 

A ja dzisiaj dostałam MERCI - słodki prezent w podziękowaniu za pomoc w uzyskaniu informacji o cadyku, chasydach i mieszkańcach Leżajska .
Teraz czekam na obiecaną książkę z autografem, która niebawem ma się ukazać.

 
 
 
 
 
 
 
 
 

****

 
**
 
**

sobota, 4 lutego 2023

21 adar 2003 Chasydzi w Leżajsku. Szewach Weiss modlił się przy grobie cadyka Elimelecha 25 marca 2003

Profesor Szewach Weiss, ambasador Izraela w Polsce 25 marca 2003 r. modlił się w 216. rocznicę śmierci przy grobie cadyka Elimelecha w Leżajsku. W 2003 roku pielgrzymów z Izraela do grobu cadyka był nieco mniej niż dotychczas, ponieważ kilka lotów zostało odwołanych z powodu wojny w Iranie.

"Bardzo mi zależy na tym, aby moi współbracia w wierze wywieźli pozytywny obraz Leżajska" - powiedział ambasador, udzielając wywiadu dla Radia Rzeszów. Janusz Majka wieloletni  dziennikarz Polskiego Radia w Rzeszowie zmarł 21 lutego 2021 roku w rzeszowskim szpitalu na oddziale covidowym z powodu niewydolności krążenia. Miał 64 lata.

Miałam przyjemność rozmawiać z prof. Szewachem Weissem. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Biogram Szewacha Weissa (Źródło: sztetl.org.pl)

Szewach Weiss (ur. 05.07.1935 Borysław – zm. 03.02.2023) – izraelski polityk, profesor nauk politycznych, ambasador Izraela w Polsce w latach 2000–2003.

Urodził się w Borysławiu jako syn Gitl i Meira Wolfa. Jego ojciec prowadził sklep spożywczy w mieście. Weiss najwcześniejsze lata życia spędził w Borysławiu. Po wkroczeniu armii niemieckiej latem 1941 r. rodzina Weissów przetrwała pierwszy pogrom Żydów dzięki pomocy sąsiadki Marii Potężnej. Potem, po ucieczce z getta, ukrywali się najpierw u Ukrainki Julii Lasotowej, później u małżeństwa Anny i Michała Górali, a potem znowu pomagała im Maria Potężna i jej syn Tadeusz. Po wyzwoleniu Borysławia przez armię czerwoną w sierpniu 1944 r. Weissowie wrócili do swojego domu a Szewach poszedł do szkoły. Szybko jednak zdecydowali się na wyjazd do Polski. Przez krótki czas mieszkali w Wałbrzychu, gdzie Szewach uczył się w szkole przy sierocińcu prowadzonym przez syjonistyczną organizację Bricha. Na początku 1946 r. rodzina Weissów przekroczyła granicę z Czechosłowacją i przez Austrię oraz Włochy przedostała się do Palestyny. Tam Szewach Weiss trafił do szkoły rolniczej pod Netanja. Uprawiał wyczynowo sport (lekkoatletykę i podnoszenie ciężarów), odbył służbę wojskową i studiował nauki polityczne na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie oraz prawo w Tel-Awiwie.

W 1975 r. był założycielem Wydziału Mediów na Uniwersytecie w Hajfie. Od tego roku został też profesorem na tej uczelni. Od 1969 do 1981 r. był radnym w Hajfie, w latach 1977–1999 zasiadał w Komitecie Centralnym Partii Pracy. Od 1981 r. deputowany do Knesetu, w latach 1988–1992 był wiceprzewodniczącym, a następnie w okresie 1992–1996 – przewodniczącym Knesetu.

W latach 2000–2003 był ambasadorem Państwa Izrael w Polsce. Od 2000 r. jest Przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem. Autor licznych publikacji naukowych z dziedziny nauk politycznych, historii Knesetu i Holokaustu, a także publicysta współpracujący z gazetami w Izraelu, Polsce i na świecie. Za wkład w rozwój współpracy polsko-izraelskiej został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.

piątek, 3 lutego 2023