środa, 29 stycznia 2020

Obchody w Leżajsku Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu

29 stycznia 2020 w Muzeum Ziemi Leżajskiej odbyły się XII Obchody Dnia Pamięci Ofiar Holokaustu na Podkarpaciu. Z Hajfy w Izraelu do Leżajska przyjechała Pani Lucia Retman dawna mieszkanka Leżajska, która przed wojną mieszkała u wujka na ul. Bożniczej 6 (obecnie jest to ul. Targowa). Towarzyszył Jej syn - Pan Maichael Retman.  Pani Lucia Retman z Izraela doskonałą polszczyzną opowiadała o swoim życiu, przybliżyła nam kawałek przedwojennej historii wspominając mieszkańców przedwojennego Leżajska.
Pani Lucia reprezentuje pokolenie ocalonych z czasu Holokaustu, którym udało się przeżyć dzięki pomocy Polaków. Ona ocalała dzięki rodzinie Pomorskich z Lubaczowa. 
Jest autorką książki pt. „Perły albo życie”, w której zawarła swoje wspomnienia.
Wujek miał sklep w Leżajsku, handlował mąką. W Leżajsku chodziła do szkoły żeńskiej Bejs Jakow, szkoła mieściła się w budynku przy Rynku 6. W czasie wojny z siostrą i szwagrem, jako 14 letnia dziewczynka wyjechała z Leżajska, początkowo do Lwowa, później znalazła schronienie w Lubaczowie. Polka Zofia Pomorska w Lubaczowie załatwiła im schronienie, dokumenty na polskie nazwiska. Lucia, jako Janina Kogut trafiła na roboty do Berlina, a stamtąd już po wojnie do Izraela.
Dzięki staraniom Pani Luci Retman pośmiertnie przyznano Zofii Pomorskiej medal "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata".
Z Holandii przybyli na obchody Państwo Elen i Leo Mayerowie. Ich rodziny ucierpiały podczas Holokaustu.

Na zaproszenie przyjechał Pan Emil Majuk z Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie, przedstawił prezentację "Księgi Pamięci Żydów z Leżajska zgładzonych w czasie II Wojny Światowej ". Pan 
Emil Majuk jest współtwórcą szlaku chasydzkiego "Szlak Elimelecha" - projektu z myślą o turystach, także miłośnikach turystyki rowerowej Green Velo zwiedzających miejsca w Leżajsku związane z cadykiem Elimelechem, jego potomkami, a także chasydyzmem i historią społeczności żydowskiej Leżajska.

W obchodach wzięła udział Pani Leora Tec, dyrektorka organizacji "Bridge to Poland" (Most do Polski). Zasiada w Zarządzie Amerykańskiego Stowarzyszenia Polskich Studiów Żydowskich. Jest córką ocalałego z Holokaustu i uczonego Nechama Tec. Upamiętnia nieżydowskich Polaków w Lublinie, mieście, w którym urodziła się jej matka i pokolenia jej rodziny. Stara się przełamywać stereotypy dotyczące nieżydowskich Polaków i budować mosty między ludźmi. Rozmowy, warsztaty, pisanie, wywiady i lokalne wizyty grupowe Leory w Polsce podkreślają pracę nie-Żydów, którzy na wiele sposobów upamiętniają żydowskie życie. Łamie kłamliwe stereotypy o Polsce, „Polakach” i historii polsko-żydowskiej. Współpracuje z Ośrodkiem "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie.

Zebrani mieli okazję wysłuchać pięknego koncertu w wykonaniu Chóru Cantiamo reprezentujący Zespół Szkół Licealnych im. Bolesława Chrobrego w Leżajsku oraz Szkołę Podstawową Nr 2 w Leżajsku. Chór wystąpił pod batutą Pani Barbary Kuczek.


Z okazji Obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Podkarpaciu Muzeum Ziemi Leżajskiej przygotowało ekspozycję "Holokaust na Leżajszczyźnie". Można było poznać biografie Polaków, którzy podczas II wojny światowej podjęły bezinteresowną, ofiarną pomoc Żydom i którzy otrzymali tytuł "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".

Ekspozycję będzie można zwiedzać do dnia 09 lutego 2020.





Fot. Leora Tec, dyrektorka organizacji "Bridge to Poland" (Most do Polski), Emil Majuk, Alla Marchenko z mężem

Leora Tec, dyrektorka organizacji "Bridge to Poland" (Most do Polski)




Fot. Leora Tec, dyrektorka organizacji "Bridge to Poland" (Most do Polski), Anna Ordyczyńska i Emil Majuk