poniedziałek, 23 lutego 2015

Tora

Tora – pięć pierwszych ksiąg Biblii (stąd także Pięcioksiąg), najważniejszy tekst objawiony judaizmu. Głównym tematem Tory jest Przymierze pomiędzy Bogiem a narodem Izraela za pośrednictwem Mojżesza zawarte podczas wędrówki z niewoli egipskiej do Ziemi Obiecanej. 
Biblia hebrajska (Tora pisana, Tanach) oraz tradycja teologiczno-prawna judaizmu (Tora ustna).
Tora jest spisana ręcznie na białym, wykonanym z jagnięcej skóry zwoju (pergaminu) zwiniętym na dwóch wałkach. Wałki zwane ejc chaim wykonane są często z cennego drewna, a ich części wystające poza pergamin zdobione rzeźbą i inkrustacją. Przechowywana jest bardzo uroczyście, zwinięta i ubrana w tzw. sukienkę (pokrowiec z jedwabiu lub aksamitu), związana bogato haftowaną wstęgą, ukoronowana. Składana jest w Aron ha-kodesz, specjalnej, zasłoniętej szafie w synagodze.
Tora stanowi samo centrum życia żydowskiego. Na niej opiera się cały system modlitw. Wszelkie poczynania religijnego żyda są uwarunkowane nakazami i zakazami zawartymi w Torze. W synagodze Tora jest czytana na bimie w rytmie rocznym. Torze jest poświęcone specjalne święto, Simchat Tora, podczas którego religijni żydzi tańczą z radości z Torą w ramionach.

Tora ustna zwana również miszną. Cała tradycja ustna stanowiąca uzupełnienie Tory pisanej. Składa się z dodatków i komentarzy (midraszy), przepisów prawnych (halachy) oraz przypowieści i legend objaśniających (Haggady). 
Tora ustna zawiera całą żydowską tradycję religijną i jest nierozłączna z Torą pisaną.
***
W 2007 roku w Leżajsku pojawiła się nowa Tora. Została ufundowana przez Dawida Fischera z Izraela. Nie było Tory od czasów wojny.
9 marzec 2007 roku, w piątek, tuż przed szabasem w Leżajsku odbyła się wielka uroczystość przekazania Tory. Na uroczystość zjechało się bardzo dużo chasydów z całego świata. Byli rabini, było mnóstwo turystów, byli też mieszkańcy Leżajska, niektórzy pojawili się zupełnie przypadkowo, bowiem wracając z pracy robili zakupy w sklepach.
Rabin Wyzny z Izraela w otoczeniu innych rabinów uroczyście wyniósł Torę na plac Targowy. Odręcznie napisana Tora osłonięta przyozdobionym haftowanym aksamitem, zwieńczona koroną niesiona była pod hupą (baldachimem). 
Ok. godziny 16 procesja przeszła przez dawną żydowską dzielnicę Leżajska. Trasa prowadziła przez pl. Targowy (tu znajdował się niegdyś stary dom modlitwy), ul. Krótką i równoległą do kirkutu, ulicą Górną (dawniej ul. Łaziebna). Chasydzi tańczyli i śpiewali wyrażając swą radość. Przed wejściem do kirkutu pochód na chwilę zatrzymał się, a później skierował na ul. Studzienną 2 - do siedziby Fundacji Chasydów. Tu uroczyście umieszczono Torę w Aron Hakodesz (specjalnej szafce do przechowywania Tory).
Była to pierwsza w powojennym Leżajsku procesja z nowym egzemplarzem Tory przywiezionym z Izraela. Takiej uroczystości mieszkańcy Leżajska nie widzieli od 70 lat.

***

***











***



Źródło:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz